مروری کوتاه بر روش‌های تولید سلول‌های بنیادی پرتوان القایی

امروزه سلول‌درمانی یکی از راهبردهای مهم و امیدوارکننده در زمینه درمان بیماری‌ها به شمار می‌رود. با توجه به قابلیت‌های منحصر به فرد سلول‌های بنیادی، می‌توان به‌عنوان منبع ارزشمندی در پژوهش‌های علوم پایه و پزشکی جهت پژوهش و درمان استفاده شوند. در حالی‌که استفاده از سلول‌های بنیادی با توجه به مشکلات اخلاقی مربوط به آن کاربرد این سلول‌ها را محدود کرده است. یکی از ملاحظات‌ مهم دانشمندان برای توسعه و استفاده بیشتر از این علم، در نتیجه نیاز به یافتن یک جایگزین جهت تولید این سلول‌ها، به شمار می‌رود. ایجاد سلول‌های بنیادی پرتوان القایی (Induced pluripotent stem cell (IPSCs)) یکی از مهمترین روش‌ها در رسیدن به این هدف به شمار می‌رود. در این رابطه روش‌های مختلفی که توانایی تغییر پروفایل‌های بیان ژن و پروتئین‌ها را دارند که نتیجه آن تغییر مورفولوژی و عملکرد سلول‌ها در جهت برگشت به حالت نامتمایز و ایجاد سلول‌های بنیادی است، در حال توسعه هستند. این روش‌ها شامل انتقال هسته، استفاده از عصاره سلولی و مولکول‌های مصنوعی، بیان اجباری ژن‌های مشخص و تغییرات سطوح سیتوپلاسمی‌است. امروزه پیشرفت‌هایی در روش‌های غیرادغام شونده (Non-Integrative) در ژنوم سلول‌ها وجود دارد که با این وجود در مورد افزایش کارایی این روش‌ها پژوهش‌های زیادی در حال انجام است. در این مقاله مروری سعی شده است که روش‌ها، مزیت‌ها و فرصت‌های پیشرو در زمینه تولید سلول‌های بنیادی پرتوان القایی مورد بررسی قرار گیرد.